Devlet Dairelerinde Çalışmak

Soru 875: Memurların mesai saatinde cemaat namazı kılmaları caiz midir? Eğer caiz değilse, bu durumda namaz kılmak için geçirdikleri ve çalışmadıkları süreyi mesai saatinden sonra çalışarak telâfi ederlerse, bu durumda mesai saatinde cemaat namazı kılmaları caiz olur mu?

Cevap: Günlük namazların önemi, yine namazı ilk vaktinde kılma hususunda masumlardan ulaşan tavsiye ve vurgulamalar dikkate alındığında ve cemaat namazının fazileti göz önünde bulundurulduğunda, farz namazlarını ilk vaktinde ve cemaatle en kısa zamanda kılabilmeleri için memurlara uygun bir ortam hazırlanmalıdır. Fakat öyle bir yöntem izlenmelidir ki, cemaat namazını ilk vaktinde kılmak, devlet dairesine müracaat eden halkın işlerini geciktirmeye sebep ve bahane oluşturmamalıdır.

Soru 876: Bazı eğitim ve öğretim kurumlarında, idarî bölümlerden birinde görevli olan bir öğretmenin veya müdürün, mesai saatinde çalıştığı dairenin sorumlusunun muvafakatiyle başka okullarda ders verdiği ve bunun karşılığında aylık maaşına ilâveten ücret aldığı gözlenmektedir; acaba bu iş ve bunun karşılığında ücret alınması caiz midir?

Cevap: Bir memurun doğrudan bağlı olduğu sorumlu müdürün izniyle mesai saatinde okullarda ders vermesi, sorumlu kişinin kanunî yetkilerinin sınırlarına bağlıdır. Fakat devlet memurunun mesai saati içinde çalışması karşılığında maaş alması durumunda, aynı mesai saatinde herhangi bir okulda ders vermesi karşılığında ayrı bir maaş alma hakkı yoktur.

Soru 877: Devlet dairelerinin resmî çalışma saatinin bazen yarım saatlik bir süre kadar uzadığı dikkate alındığında, acaba bu süre içinde dairede bir öğün yemek yemenin hükmü nedir?

Cevap: Eğer fazla vakit almaz ve idarî işlerin tatil olmasına sebep olmazsa, sakıncası yoktur.

Soru 878: Eğer bir memurun çalıştığı dairede bolca boş vakti olur ve boş vaktinde başka bölümlerde çalışmasına izin verilmezse, acaba bu boş vakitlerinde özel işleriyle uğraşabilir mi?

Cevap: Bir memurun, dairenin çalıştığı bölümünde mesai saatinde özel işleriyle uğraşabilmesi, kurallara ve ilgili sorumlunun kanunî iznine bağlıdır.

Soru 879: Memurların devlet daireleri ve kurumlarında mesai saatinde cemaat namazı kılmaları veya [Ehlibeyt için] matem merasimi tertiplemeleri caiz midir?

Cevap: Dairede işleri olanların haklarını zayi etmemek şartıyla namaz için cemaat oluşturmak, özellikle mübarek ramazan ayında ve diğer ilâhî günlerde namaz için toplanıldığında, İslâmî hüküm ve öğretileri öğretmenin sakıncası yoktur.

Soru 880: Biz askerî bir kuruluşa bağlı iki ayrı iş yerinde çalışıyoruz. Bu iş yerlerinden birinden ötekine giderken bazı kardeşlerimiz yol boyunca çok vakit alan şahsî işleriyle uğraşıyorlar; acaba onların bu işleri için izin almaları gerekiyor mu?

Cevap: Kararlaştırılmış mesai saatinde şahsî işler yapmak için, buna izin verme yetkisi olan üst sorumludan izin almak gerekir.

Soru 881: Dairemizin yakınında bir cami var; mesai saatinde cemaat namazına katılmak için oraya gitmemiz caiz midir?

Cevap: Dairenin kendisinde cemaat namazı kılınmı-yorsa, namazı ilk vaktinde camide cemaatle kılmak için daireden çıkmanın sakıncası yoktur; fakat namazı cema-atle kılmak için mesai saatinde daireden mümkün olduğu kadar az bir zaman için ayrı kalacak şekilde namazın ön hazırlıklarını yapmak gerekir.

Soru 882: Eğer bir memur her ay 30 veya 40 saat kadar fazla mesai yaparsa, çalıştığı daire müdürünün, me-murları teşvik için onların iş saati dışında yaptıkları mesaiyi iki kat fazla göstermesi, örneğin 40 saati 120 saat olarak göstermesi caiz midir? Eğer caiz değilse, daha önce bu şekilde fazla mesai için alınan ücretin hükmü nedir?

Cevap: Gerçeği olmayan raporlar vermek ve mesai yapılmayan fazla saatler karşılığında ücret almak caiz değildir; dolayısıyla memurun hak etmediği hâlde aldığı fazla paraları iade etmesi farzdır. Fakat daire müdürünün, memurların fazla mesai saatlerini iki kat fazla yaz-masına müsaade eden bir kanun varsa, daire müdürünün bunu yapması ve memurların da müdürün vermiş olduğu fazla mesai raporuna uygun olarak ücret alması caizdir.